Бадьёльйывсаяс - Бадьёльские

Информация о пользователе

Привет, Гость! Войдите или зарегистрируйтесь.



Йöзкостса олöм..

Сообщений 1 страница 5 из 5

1

"Парма Горö" письмö.

Василий Григорьевич !
Талунъя газетын (апр. 29-Од лун) Н. Есев гижöма "Медся уна ас овмöсъяс".
"Сиктсаяс пыр унжык ньöбöны мöс да кукань". - Кытысь тi тайöс босьтанныд? Миян сиктын ставыс - и скöт видзöмыс и картупель муясыс - ставыс бырö.
Мый? - миян сиктын куш тадзи?, а быдлаын "кыптöм-сöвмöм"?!
Öдвакö бара-й тадзи!!!
Миян деревняын нелямын мöскöдз чукöрмывлiс лёк öкмысдасöд воясын. Öнi, таво гожöм öдвакö дас - дас кык мöскысь унджык петас луд вылö йирсины. А мукöдлаас - мöдарö?! - Ог  тöд, бара-й, ог тöд... 
Мыйла тi "мойданныд"-"лывкйöдланныд" - "жить стало лучше, жить стало веселей!" - чина йöз бöрся. Найöс позьö гöгöрвоны - налы эм, мый воштыны. Но тiянлы мый таысь...? (Выборъяс помасисны - эн на казывлöй?)
"Парма гор" век нимавлiс сiйöн, мый гижлiс веськыда и вöлi "Эжва йывса войтырлöн газетöн". А тадзтö артмö, мый - газетсö "пöльзуйтöнi" чиновникъяс. Уналысь кывлан: поштатö пö вайасны да первой "ПГ" босьтан киад лыддьыны. А тадз кö векöтарö кутанныд кыв бöрсяньыс вöтлысьны...
Ёна горзöны чина йöз: скöт видзöм вылö отсöг сетöмa - 2 500 шайт мöс вылö. - А унаö колö, мед видзныс сiйöс во гöгöр чöж? Унаö колö турун ытшкöм, вайöм вылö (асьыд уджтö он нин эськö лыдди)? Уна-ö колö комбикорм вылö? ... Позьö дерт артыштлыны, но менам сiдз нин кузя артмис.
Пöльтчымöн "дöвöльнöй" власьтыд миян - "кредитъяс сеталам"! ("Манну небесную нате вам".)
"Верманныд мотоблок ньöбны" - картупель му гöрны, турун , пес ваявны, треллюйтны "делöвöй вöр" (керка, гид, пывсян вылö), ... 
Водзын 20 доллар ко сетöны вöлi нефть баррельысь - налöн радлуныс "гач пияс оз тöр".
А öнi, кор сёысь нин унджык - кредит сетöмысь "йöктöдöнi". Государство танi асьсö петкöдлö оз кыдз "кöзяин" аслас гортас ас йöз вылын, а кыдз кутшöмкö нартитысь... - ДЕШЁВКА !!!
Мед нин видз-му овмöс - сэн ставыс важисянь нин киссьö, но кор öнi сиптöнi школаяс, больничаяс и векöтарö горзöны: "Нац. Пр.! Нац. Пр.!"....
Ме тайö гижа, мед кöть неуна мöдарсяньыс видланныд видзöдлыны. Абу печатайтöм вылö!
Кöть нин матысcьыс - Кулöмдiнсьыд юасьлöй: унаöн-ö бостчисны видзны скöт и унаöн-ö бырöдiсны мöссö,...
Мыйтта бостлiсны водзын картупель му и уна-ö таво гöрасны? Уна-ö кольö пуктытöм видз?
И видлОй веськода гижны!
И ещö öти тема.
Ми kominarod.ru вылын ена вензьывлам коми кыв, культура, олöм йылысь. И ме эг öтчыдысь нин вайöдлы кывъяс: "Сиктса олысьыд кö бырö, карсаыд оз нин ловзьöд Коми мутö".
Тайö кывъясыс Евгений Уляшевлöн (http://badelskkomi.webff.ru/ )
Коми сиктын ко оз ло олöмыс, сэк нинöм нин оз отсав... И коми йöз пыддиыд кольö куш "музей им. Коми Йoза".
А мед тайö эз ло, колö мед талун вöлi сиктса йöзлöн бур удж да бур удждон!

Уляшев Владимир

Отредактировано Vladimir (29.04.2008 22:15:18)

0

2

Öти "абстрактнöй пример":
шуам, öти кöзяйка видзö мöс.
  Мöскыд пöрысьмыс и кöзяйкаыс вежны кöсйö мöстö.
  Ньöбыс кукань и вайöдiс мöскöдз.
  И вот...
  Кык сюрс кöкъямысöд во Кристос Чужöмсянь.
  Кöзяйкалöн кык мöс: пöрысь и том. Томыс вайис - лои мöскöн, шуам, мартын. И сэксянь лысьтöны и лыддьöны мöскöн. Пöрысь мöссö видзö арöдзыс, шуам, октябрöдз - гожöмнас и турун оз ков (лудын йирсьö) и йöв сёйысьяс эмöсь (карса гöсьтъяс волöны).
  Кык сюрс кöкъямысöд во помасьö.
  Воö выль кык сюрс öкмысöд во.
  Тöлысь - мöд мысти кöзяйкаыдлы висьталöны: "Ветлы сельсöветад. Деньга сетöны - 2 500 шайт скöт видзöмсьыд!"
Кöзяйка миян дерт дзимлялö став уджсö да рöмпöштан водзын чиклясьöм бöрын мунö "деньга мешöкöн" чина йöзлöн козинла. Радлуныс!!!... Öд сылöн кык мöс - сiдз кö, 2500 умножитны 2 вылö - сiйö лоö... сiйö лоö...
...
  Но...
  Но сельсöветад миянлы шуöны: "Тiянлы - нинöм!!! - Кырмасьöй."
  Колö , мед мöскыд вöлi сетö йöв - "КАЛЕНДАРНЫЙ ГОД"!!! Дас кык тöлысь!
  А, тiян - öти мöскыд - мартсянь - öкмыс тöлысь мöс.
  Мöд мöскыд - октябрöдз - öкмыс тöлысь мöс.
  "Никакой, тiянлы субсидия, субвенция, дотация, инвестиция, ... - оз пöлöгайтчы!!!"
  Мун татысь! Эн лимзав!
  А, мый сэсся танi верман вöчны?!

Отредактировано Vladimir (06.05.2008 20:52:25)

0

3

Ас овмоснад кыпыдджык Парма гор (Голос пармы) 26.04.2008 http://www.komipress.ru/smi/issue.php?id=202583

Вомынбöжын скöт видзöны унаöн. На лыдын Любовь Ревокатовна Сенькина. Видзö кык мöс, быч, кукань, уна ыж, порсь. Яй вылö тшöгöдлiс нёль кукöдз. Онiя кадö та мында пемöс дöзьöритны абу кокни.

- Мамö, Лия Савельевна, пыр мöскöн олiс да ичöтсянь велалiм гортса уджтö бергöдны, - вочавидзис ань. - Ме кындзи миян куим вок. Евгений да Алексей овмöдчисны Помöсдiнö, мöстö видзöны жö. Коймöдыс, Анатолий, мекöд орччöн олö, видзö вöв да ыж. Ас овмöсöн овнытö ёна гажаджык. Дерт, сьöкыд. Миян танi виддзыд этша да турун пуктыны сьöкыд. Бадь гöгöр гудйысян, öдва и чукöрмö зорöд. Но ог жö дзик ки помысь пуктысьöй. Ньöбим мотоблок. Сэсся Анатолий отсасьö. Турун вайлiм Помöсдiнысь. Сэнi видзьяс бурджыкöсь. Арталiм да сэтысь вайöм сувтö донтöмджыка. А кызвынсö бергалам куимöн: верöс да пи.

-  Любовь Ревокатовна, та мында скöт видзанныд. Эм-ö выгодаыс?

-  Он кö дышöдчы - уджтö вентö. Озырлун оз чöжсьы, но кынöмпöт шедö. Йöв и яй инасьö кокниа. Пыр юасьöны ньöбны. Сэсся государство отсыштö. Но видз-муыд медым вöлi колана мында. Верöс шулiс, мый унджык на колö видзны да паськöдчыны. Сiйö быдтор арталö. Колö пö фермер моз зiльны. Но та вылö уна сьöм колö. А кытысь босьтан? Ми весиг ог тöдöй, кодi сетö кредит да кыдзи мынтан бöрсö, - вочавидзис ань.

Любовь Ревокатовна пусьö школа столöвöйын. Верöсыс уджалö Пожöгса котельнöйын, пиыс велöдчö школаын. Уджач да ыджыд мывкыда йöз. И тöжд-могныс налöн олöм, стöчджыка кö, грездлöн талунъя да аскиа луныс.

Медся уна ас овмoсъяс  Парма гор (Голос пармы) 29.04.2008  http://www.komipress.ru/smi/issue.php?id=203146

Видз-му вöдитан öтувъя овмöсьясын апрель öтиöд лун кежлö лыддьысис 1098 юр гырысь скöт. На лыдын 576 мöс. Кольöм во дорö 86 да 91 процент мында. Скöт лыд чинiс эз сöмын миян районын. Сиктса дас öти район пöвстын скöт лыд серти квайтöд местаынöсь. А медуна видзисны Кöрткерöс, Сыктывдiн да Луза вожын. Тöвся куим тöлысьöн инасис 45,9 тонна яй. Кольöм во вöлi 72,7 тонна Тöдчымöн чинiс «Пожöг» СПК-ын - пöшти куим пöв, иналiс 9,2 тонна. Помöсдiнса овмöслöн - 7 тонна, мый кык пöв этшаджык кольöм вося тайö жö кадын серти. Крестьянскöй фермерскöй овмöсъяс иналiсны 3,9 тонна. Кольöм вося куим тöлысьöн тшöгöдiсны вузалöм вылö сöмын 300 килограмм. Содтöдыс тöдчана

Медуна яй вузалiсны ас овмöсъяс - 25,7 тонна. Кольöм вося дорö чинтiсны тонна. Но содтысисны йöлöн. Весиг мöс сулалан кадö. Ас овмöсъяс иналiсны 26,7 тонна. Кольöм воын вöлi 19,1.

Унджык йöв лысьтiсны Помöсдiнса видз-му овмöсын - 83,5 тонна, но кольöм во серти чинiс 10 тонна Пожöг котырын

Со татшöм лыдпасъяс. Мый йылысь висьталöны? Йöв весьтö позьö öдйöджык босьтны сьöм. Ст шу: унджьж. Та сайын содтысьöмыс ас овмöсъяслöн да Помöсдiнса котырлöн, кодi йöлöн да сыысь вöчöм вöлöгаöн вузасьö мукöд районын.

Талун ас овмöсъяслы вичмö ыджыд отсöг. Кольöм воын вöлi 13 миллионысь унджык шайт. Медым нажöвитны унджык, колö вöчны йöлысь унджык вöлöга. Сöмын та бöрын позьö сёрнитны йöвлöн дон йылысь. Талун дон лöсьöдöны кировсаяс. Сiдзи, кьщзи колö налы.

Йöв да яй вылö иналан донъяс содöм бöрын, сиктсаяс пыр унджык ньöбöны мöс да кукань. Куим тöлысьöн лöсьöдiсны 43 юр. Ас овмöсъясын талун кежлö - 1643 мöс. Медуна - 682 - видзöны порсь. Кольöм во серти содiс 15 процент вылö. Эжва йылын медуна и ыж да кöза - 3672.

Талун эм нин кутшöмкö да подув ас овмöсъяс öтувтöм могысь. Ас овмöс сöвмöдöмын колö венны медыджыд падмöгсö: медым сэнi зiльöмыс пырис уджалан стажö. Эз ков сулавны уджтöмалысьяслöн учёт вылын.

0

4

Челядьöс кoлö уджöдны.

   Газетын кыптiс челядьöс уджöдöм йылысь сёрни. Ме думысь, челядьтö колö уджöдны дзолясяньыс. Мортыд пö уджавны и чужлö, шулöмаöсь вежöра йöз. Миян бать-мам нэмсö овлiсны ас уджöн да овмöсöн. Ми ар сизимсянь нин мешöкöн ваявлiм турун, отсасим мамлы.       
   Быдмим сэк, кор тырвыйö на уджалiс совхоз. Менам бать Афанасий Васильевич Уляшев нэм чöжыс вöлi трактор вылын колхозын да совхозын. То гöрö, то силосуйтчö. Пуксьöдас кабинаас да ветлöдлан тшöтш. Мамöй сiдзжö вöлi трактористкаöн. Вöльдiнын пö ыбъясыд ыджыдöсь жö, гöран асылöдзыс да трактор вылад вугыртлан и пом. Сетлöмаöсь, кыдз бура уджалысьлы, вуджысь вымпел. 16 арöс на и вöлöма.
   Быдмыштöм бöрын петiм совхоз видзьяс вылö пуктыны турун. Посниулов топöдiс лёдз да юрасис. Колiс вöчны 40 юр, и тайö уркöвöйыс тырлiс.
   Верстяммыштöм бöрын босьтчан кыскавны юр. Ольясысь юртö петкöдiгöн вутш юр вылас весиг öшйывлан. Видз вылын гажа. Дыш ли мый ли кö лоас (уна-ö на вежöр?), «Енмöй, енмöй, кöшысь моз!» кодкö горöдас. Нывбабаяс кулакъяс петкöдлöны зэртö корöмысь. Теш да гаж.
   Машина вылын мунiгöн и локтiгöн сьылам. Гортö локтiгöн вайыштан турун кольта, мед мамыд радлыштас. Сэк öд öнiя моз эз видзнад вöв вöля, мый гурйыштны сюрас сикт гöгöрысь, сiйöс и ваян гортад. Ме рад, мый сiйö кадö уджалöмыс сюрис на миянлы. Уна бур казьтылöм сiйö колис.
   Öнiя челядь кыдзкö весиг жальöсь ли мый ли. Мый найö кутасны казьтывны? Бать-мам уджтöмалöны, ставныс кольöмаöсь ас кежсьыныс. А чукöра уджыд öд öтувтö - ми тайöс ставным тöдам. Важöн нин рассялiсны муяс, кодъясöс вöчлiсны миян ыджыд батьяс да пöльяс ёна сьöкыда уджалöмöн. Ставсö кипомысь! Миян Бадьёльйылын кольöм воын эз нин ветлыны пуктыны совхозлысь видзьяссö.
   Со и картупель вылад нин оз пö позь уджавны. Уна вояс позьö вöлi, а öнi - оз. Кöсйöны, тыдалö, мед дзик нинöм эз вöчны челядьным да наысь артмисны код тöдас кутшöм йöз. Картупель керöмнад нинöм он ло. Ми ас кадö луннас керлiм совхозын, а рытнас - гортын.       Турнепс бурабыдмылiс да, кык морттöг он вермы весиг перйыны мукöдсö. Ыджыдджык классъясын вöчлiм комсомольскöй субботникъяс да лэдзлiм ферма вылысь лым. Некор некутшöм удждон таысь эг босьтлöй.
   Ме думысь, челядьöс колö уджöдны. Коми йöз шулöмаöсь: «Кыв бертöмнад кынöмыд оз пöт», «Уджав том дырйиыд, пöрысьман - сёрман». Дзик тадзи и эм. Челядьдыся вермана удж - водзö олöмлы подув.

   Нина УЛЯШЕВА. Бадьёльйыв.
Парма гор (Голос пармы) 12.06.2008 -  http://www.komipress.ru/smi/issue.php?id=216054

0

5

Vladimir написал(а):

Талунъя газетын (апр. 29-Од лун) Н. Есев гижöма "Медся уна ас овмöсъяс".
"Сиктсаяс пыр унжык ньöбöны мöс да кукань". - Кытысь тi тайöс босьтанныд? Миян сиктын ставыс - и скöт видзöмыс и картупель муясыс - ставыс бырö.
Мый? - миян сиктын куш тадзи?, а быдлаын "кыптöм-сöвмöм"?!
Öдвакö бара-й тадзи!!!
Миян деревняын нелямын мöскöдз чукöрмывлiс лёк öкмысдасöд воясын. Öнi, таво гожöм öдвакö дас - дас кык мöскысь унджык петас луд вылö йирсины. А мукöдлаас - мöдарö?! - Ог  тöд, бара-й, ог тöд...

Талун, гашкö медводдзаысь тöлысь-мöдöн, асывсяньыс - шондiа. Пужъялыштöма водз асывнас. - Мича арся лун.
   Бöръя му выв уджъяс помасьöны. Картупель таво - кольöм во дорысь бурджык. Но унаöн эз пуктывлыны, эз гöрлыны муяссö. Кодсюрö кöдзисны турун кöйдыс, но унджык муыс - МИЧАА ЧВЕТИТIС ЙÖНМÖН..
   МУЯС, ВИДЗЪЯС  ТЫРÖНЫ ДЫШ-ТУРУНÖН: йöнмöн, пöлянöн, борщевикöн. Рассялöны-вöрсялöны.
   Вöль мöдлапöв мöд во нин Бадьёльйывсаяс эз пуктыны. Кыдз ме и шулы, Бадёльйывсаяслöн мöс лыдыс водзö чиныс (кыдзи и мукöд матысса сикт-грездъясын) - лудö петавлiсны квайт-кöкъямысысь не унджык. Дерт, кодсюрöлы ковмис гидын видзны унджык кадсО (мöсныс висьласьö, ыджыд тыраа, ...). Дас нель кымын пö чукöрмас гашкö. Но, бара жö,  кывсьö, мый таво пара-мöдöн бара на бырöдасны ассьыныс мöссö.
   (Слабог, кöть неуна дугдыштiсны горзiны "Н.Пр." йылысь.)
   Öнi став йöзыс - вöрын. Вотчöны-вузалöны пув. Тшук водзынджык - пув, тшак вотöмöн озырмöдчисны. Арбыднад дас - сё сюрс шайттö нажöвитiсны. Кодсюрö и - унджык (кутшöм прамöй морт кутас ошйысьны уна деньгаöн).

   Во вит сайын ена вöлi висьтавлöны чина йöзыд: колö организуйтны "дикоросъяс" чукöртöм - восьтыны приемнöй пунктъяс, йöзöс ышöдны, ... Öнi тай некодöс оз ков "агетируйтны" вöрö мунны; некутшöм мероприятиеяс "ЕдинОй РоссиялОн" да Указъяс Главалöн оз ков . - Мунöнi и вотчöны. Вузалöны и деньга босьтöны. (Юöны и пöкмелитчöны.)
   Сiдзи и ас видз да му  вöдитöмын, гортса скöт видзöмын: позис кö, кöть нин этшаник, нажöвитчиштны ас овмöсöн... кöть нин мыйттакö бöр бергöдны ciйö вынсö да сьöмсö, мый воштöма ас овмöсын мырсигöн - некодöс эз ковмы сэк "агетируйтны" скöт видзны!

Отредактировано Vladimir (23.09.2008 23:41:38)

0